- غیاث الدین غوری (ثُدْ دی)
سلطان غیاث الدین، غوری. محمد بن سام بن حسین، مکنی به ابوالفتح سومین از ملوک غوری. به سال 536 هجری قمری متولد شد و به سال 558 هجری قمری پس از سیف الدین محمد به تخت هرات نشست، و برادر خود شهاب الدین ابوالمظفر را در هرات نیابت داد و خود غزنین را دارالملک ساخت. شهاب الدین، خراسان و بعض نواحی هند رابه نام برادرش به تصرف آورد. غیاث الدین 598 هجری قمری در راه غزنین درگذشت و برادرش شهاب الدین جانشین او شد. مدت پادشاهی او 40 سال بود و 13 سال پیش از آن نیابت داشت. (از تاریخ گزیده چ لندن ج 1 صص 408- 410 و معجم الانساب زامباور ج 2 صص 419- 420 به اختصار). خواندمیر در حبیب السیر (چ خیام ج 2 ص 605) گوید: سلطان غیاث الدین قبل از رسیدن به پادشاهی ملقب به شمس الدین بود، و پس از شهادت ملک سیف الدین ولایت غور تسلط یافت، و در اندک زمانی بلاد زمین داور، قندهار، غزنین، خراسان و غرجستان را تسخیر کرد. مسجد جامع هرات را او ساخته است. زندگی وی 60 سال و مدت پادشاهی او 43 سال بود - انتهی. و رجوع به همین کتاب صص 605- 607، تاریخ گزیده چ لندن ج 1 صص 408-410، فهرست جهانگشای جوینی چ لندن، روضات الجنات فی اوصاف مدینه هرات ج 1 ص 254، تاریخ مغول ص 9 و 10 و 65 و قاموس الاعلام ترکی شود